Thª do coñecemento de Platón.
A teoría do coñecemento tamén pode ser designada grosso modo como gnoseoloxía ou epistemoloxía. Versan sobre ¿Cómo é posible o coñecemento? ¿Cómo funciona o proceso de coñecemento?
A teoría do coñecemento de Platón a imos explicar a partir do Mito da Caverna, que aparece no diálogo A República, ou da xustiza.
Podes ver o Mito da Caverna pinchando aquí.
O que ven dicir Platón co mito da caverna é que vivimos nunha mentira. Coñecer a verdade é un proceso lento e doloroso. Reímonos, destruímos, "matamos" a quen quere mostrarnos a verdade.
Para ilustrar os obstáculos que hai no coñecemento utilizará o simil da linea. Este símil é da seguinte maneria.
Imaxinemos un segmento dividido en dous partes desiguais. E cada unha das partes desiguais a dividiremos, a súa vez en outras dous, seguindo a mesma proporción.
A Doxa é a opinión. E cando coñecemos un obxecto do mundo sensible.
A Episteme é a ciencia. É cando coñecemos un obxecto do mundo das Ideas. Éste é o auténtico coñecemento.
Os obxectos do mundo sensible son unha copia imperfecta do mundo das Ideas, xa que foron construidos a imaxe e semellanza súa. Esta mesma relación de imaxe e semellanza hai entre doxa e episteme.
Os primeiros niveis son de coñecemento do mundo sensible. Este tipo de coñecemento chámase opinión ou doxa.
O nivel máis baixo de coñecemento é o de imaxinaxión ou conxetura. Non é un auténtico coñecemento, posto que o auténtico coñecemento debe ser do mundo das Ideas, e este coñecemento pertence ao mundo sensible. Consiste en coñecer aos seres sensibles non por eles mesmos nin directamtne, senón a través de copias ou imaxes súas. Por exeplo: coñecemos as baleas a través dos libros, do que conta o profesor ou da televisión.
O segundo nivel, que sigue sendo coñecemento do mundo sensible, e polo tanto, non é coñecemento auténtico, é a fe ou crenza. Chama así ao coñecemento directo dos seres ou obxectos sensibles. Por exemplo: vexo cos meus propios ollos unha balea, toco coas miñas mans unha balea, a cheiro.... É un coñecemento directo polos sentidos. Teño percepción sensorial do obxecto en cuestión.
Cando pasamos ao seguinte nivel atopamos un salto, xa que pasamos de coñecer o mundo sensible a coñecer o mundo das Ideas. Este coñecemento chámase ciencia ou episteme.
No terceiro nivel temos o pensamento. Este nivel consiste no coñecemento dos seres matemáticos. Lembremos a importancia do estudo das matemáticas en Platón. Para poder coñecer as Ideas antes temos que coñecer as matemáticas, xa que todo redúcese a relacións matemáticas.
No último nivel temos a Intelixencia, que é o grao máximo de coñecemento. É cando comprendemos as Ideas en si mesmas. A esto se lle chama dialéctica. Por exemplo, comprendemos a balea ideal.
Imaxinemos que somos o encargado dun zoo-acuario. Temos unha balea e nos comunican que parece enferma. ¿A quén chamaremos? ¿Ao mozo que a coida e coñece á nosa balea? ¿Ou mellor chamamos ao veterinario que coñece á balea ideal?
O veterinario coñece á balea ideal, por iso pode comparar a balea enferma coa balea ideal e descubrir qué diferencia hai entre elas, puidendo así sanala.
Por iso hai que estudar, porque a experiencia sóla non serve. Ainda que tamen é certo que a experiencia pode axudarnos, xa que o coñecemento é un proceso de graos, e comeza co coñecemento sensible (=o coñecemento perceptible pola experiencia=coñecemento do mundo sensible).
Esta teoría dos graos do coñecemento está relacionada coa Thª da reminiscencia que Platón coñece a través de Sócrates e os Pitagóricos, que provén do orfismo.
A Thª da reminiscencia di que coñecer é recordar. Según Platón e Sócrates, o coñecemento non se pode poñer na alma. Esto é contrario ao que predicaban os sofistas.
Para Platón a alma é eterna e pasa por sucesivas reencarnaciones. No seu orixe, a alma contemplou o mundo das Ideas, por tanto o coñecemento xa está nela. O que ocurre é que antes de entrar nun corpo pasa polo rio Anamnesis e perde a memoria.
Pero cando a alma se reencarna nun corpo contempla os obxectos do mundo sensible e lle soan, xa que son copias do mundo das Ideas. Entón comeza a recordar. Por iso a coñecemento sensible axúdanos a lembrar ás Ideas.
É moito mellos o coñecemento coa experiencia, pero o esencial é a teoría. Tanto para Platón, como para Sócrates, coñecer é recordar (=teoría da reminiscencia).
Con as matemáticas o demiurgo construiu o mundo sensible, e a través das matemáticas accedemos ao mundo das Ideas. Necesitamos entender as matemáticas para alcanzar as Ideas.
Minivídeo símil de la línea
Fragmento del símil de la línea pdf
A teoría do coñecemento de Platón a imos explicar a partir do Mito da Caverna, que aparece no diálogo A República, ou da xustiza.
Podes ver o Mito da Caverna pinchando aquí.
O que ven dicir Platón co mito da caverna é que vivimos nunha mentira. Coñecer a verdade é un proceso lento e doloroso. Reímonos, destruímos, "matamos" a quen quere mostrarnos a verdade.
Para ilustrar os obstáculos que hai no coñecemento utilizará o simil da linea. Este símil é da seguinte maneria.
Imaxinemos un segmento dividido en dous partes desiguais. E cada unha das partes desiguais a dividiremos, a súa vez en outras dous, seguindo a mesma proporción.
A Doxa é a opinión. E cando coñecemos un obxecto do mundo sensible.
A Episteme é a ciencia. É cando coñecemos un obxecto do mundo das Ideas. Éste é o auténtico coñecemento.
Os obxectos do mundo sensible son unha copia imperfecta do mundo das Ideas, xa que foron construidos a imaxe e semellanza súa. Esta mesma relación de imaxe e semellanza hai entre doxa e episteme.
Os primeiros niveis son de coñecemento do mundo sensible. Este tipo de coñecemento chámase opinión ou doxa.
O nivel máis baixo de coñecemento é o de imaxinaxión ou conxetura. Non é un auténtico coñecemento, posto que o auténtico coñecemento debe ser do mundo das Ideas, e este coñecemento pertence ao mundo sensible. Consiste en coñecer aos seres sensibles non por eles mesmos nin directamtne, senón a través de copias ou imaxes súas. Por exeplo: coñecemos as baleas a través dos libros, do que conta o profesor ou da televisión.
O segundo nivel, que sigue sendo coñecemento do mundo sensible, e polo tanto, non é coñecemento auténtico, é a fe ou crenza. Chama así ao coñecemento directo dos seres ou obxectos sensibles. Por exemplo: vexo cos meus propios ollos unha balea, toco coas miñas mans unha balea, a cheiro.... É un coñecemento directo polos sentidos. Teño percepción sensorial do obxecto en cuestión.
Cando pasamos ao seguinte nivel atopamos un salto, xa que pasamos de coñecer o mundo sensible a coñecer o mundo das Ideas. Este coñecemento chámase ciencia ou episteme.
No terceiro nivel temos o pensamento. Este nivel consiste no coñecemento dos seres matemáticos. Lembremos a importancia do estudo das matemáticas en Platón. Para poder coñecer as Ideas antes temos que coñecer as matemáticas, xa que todo redúcese a relacións matemáticas.
No último nivel temos a Intelixencia, que é o grao máximo de coñecemento. É cando comprendemos as Ideas en si mesmas. A esto se lle chama dialéctica. Por exemplo, comprendemos a balea ideal.
Imaxinemos que somos o encargado dun zoo-acuario. Temos unha balea e nos comunican que parece enferma. ¿A quén chamaremos? ¿Ao mozo que a coida e coñece á nosa balea? ¿Ou mellor chamamos ao veterinario que coñece á balea ideal?
O veterinario coñece á balea ideal, por iso pode comparar a balea enferma coa balea ideal e descubrir qué diferencia hai entre elas, puidendo así sanala.
Por iso hai que estudar, porque a experiencia sóla non serve. Ainda que tamen é certo que a experiencia pode axudarnos, xa que o coñecemento é un proceso de graos, e comeza co coñecemento sensible (=o coñecemento perceptible pola experiencia=coñecemento do mundo sensible).
Esta teoría dos graos do coñecemento está relacionada coa Thª da reminiscencia que Platón coñece a través de Sócrates e os Pitagóricos, que provén do orfismo.
A Thª da reminiscencia di que coñecer é recordar. Según Platón e Sócrates, o coñecemento non se pode poñer na alma. Esto é contrario ao que predicaban os sofistas.
Para Platón a alma é eterna e pasa por sucesivas reencarnaciones. No seu orixe, a alma contemplou o mundo das Ideas, por tanto o coñecemento xa está nela. O que ocurre é que antes de entrar nun corpo pasa polo rio Anamnesis e perde a memoria.
Pero cando a alma se reencarna nun corpo contempla os obxectos do mundo sensible e lle soan, xa que son copias do mundo das Ideas. Entón comeza a recordar. Por iso a coñecemento sensible axúdanos a lembrar ás Ideas.
É moito mellos o coñecemento coa experiencia, pero o esencial é a teoría. Tanto para Platón, como para Sócrates, coñecer é recordar (=teoría da reminiscencia).
Con as matemáticas o demiurgo construiu o mundo sensible, e a través das matemáticas accedemos ao mundo das Ideas. Necesitamos entender as matemáticas para alcanzar as Ideas.
Minivídeo símil de la línea
Fragmento del símil de la línea pdf
 |
| Observación IMPORTANTE: Platón chama entende hipótese de xeito diferente a nos. Para nos unha hipótese é unha conxectura. Para él era "un posible principio ideal" del cual baixaba de novo ao mundo sensible para ver si podía ser verificada o falsada. |
Comentarios
Publicar un comentario